کم کاری تیروئید چیست؟
⦁ شرح بیماری
عبارت است از کاهش فعالیت غده تیروئید که باعث کاهش تولید هورمون‌های تیروئیدی میشود. غده تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل در جلوی گردن است. تقریباً تمام فرایندهای سوخت و ساز بدن تحت تأثیر هورمون‌های تیروئیدی قرار می‌گیرند. کم‌کاری تیروئید در هر دو جنس و در هر سنی رخ می‌دهد، اما در زنان میانسال شایع‌تر است.
علائم
اکثر بیماران چندین مورد از علائم زیر را دارا هستند:
خستگی
⦁ افزایش حساسیت به سرما
یبوست
⦁ خشکی پوست
⦁ افزایش وزن غیرقابل توجیه
⦁ کاهش ضربان قلب
افسردگی
⦁ پف کردن صورت
⦁ خشن شدن صدا
⦁ ضعف ماهیچه‌های بدن
⦁ افزایش کلسترول خون
⦁ درد، خشکی و یا ورم مفاصل
⦁ خشکی، درد و حساسیت مفاصل
ریزش مو
علل شایع
عللی که باعث ایجاد کم‌کاری‌تیروئید میشود گاهی ناشناخته است ولی شایع‌ترین علل عبارتند از:
⦁ بیماری‌های خود ایمنی، که در طی آنها دستگاه ایمنی بدن عملکرد غیرطبیعی دارد و به غده تیروئید حمله می‌برد.
⦁ درمان با ید رادیواکتیو
⦁ جراحی برای درمان پرکاری تیروئید
⦁ کمبود ید در رژیم غذایی
⦁ کاهش فعالیت غده هیپوفیز، که ترشح‌کننده هورمون محرک تیروئید است.
⦁ داروهایی مانند لیتیوم که از فعالیت تیروئید می‌کاهند.
عوارض احتمالی
از عوارضی که به دنبال این بیماری در فرد ایجاد میشود به موارد زیر می‌توان اشاره نمود:
⦁ افزایش استعداد فرد در ابتلا به عفونت‌ها
⦁ عوارض دارویی
⦁ ناباروری
تشخیص
⦁ تشخیص توسط پزشک با اخذ شرح حال و معاینه دقیق بیمار صورت میپذیرد. در صورت نیاز از دیگر روشهای تشخیصی از جمله موارد زیر استفاده میشود.
⦁ آزمایش خون از نظر هورمون‌های تیروئیدی،: با آزمایش می‌توان تشخیص کم‌کاری تیروئید را تائید کرد اما نمی‌توان مشخص کرد که چه میزان هورمون برای درمان لازم است.
⦁ اهداف درمان عبارتند از تجویز هورمون تیروئید و شناسایی علائم برای پیشگیری از زیاد بودن یا کم بودن مقدار داروی تجویز شده
درمان
⦁ معمولاً بیماری با دادن هورمون تیروئید و تنظیم دقیق مصرف آن قابل درمان است.
⦁ هورمون درمانی عبارت است از فراهم آوردن هورمون تیروئید به اندازه کافی برای بدن تا کارایی عملکردهای طبیعی بدن حفظ شود.امکان دارد تا چندین ماه نیاز به ارزیابی پزشکی وجود داشته باشد تا مقدار مناسب هورمون تیروئیدی که باید داده شود معلوم شود.در صورتی که درمان بدون هماهنگی پزشک قطع شود، ممکن است بیماری عود کند.
فعالیت
⦁ محدودیتی برای آن وجود ندارد، تا حدی که می‌توانید فعالیت خود را حفظ کنید.
⦁ بهداشت فردی رعایت و از تماس با بیماران عفونی خودداری شود و شرایط ایجاد استرس را کاهش دهید.
⦁ به دلیل تخمک گذاری نامنظم، از روشهای ضدبارداری مطمئن استفاده کنید.
رژیم غذایی و تغذیه
⦁ غذاهای دریایی مانند میگو، ماهی تن، ماهی ساردین و جلبک دریایی به دلیل غنی بودن از مقادیر بالای ید میتواند مفید باشد.
⦁ از یک رژیم پر فیبر تشکیل شده از سبزیجات و میوه‌جات فراوان برای جلوگیری از یبوست استفاده کنید. (سبزیجات را بصورت پخته مصرف نمایید)
⦁ سویا میتواند مانع جذب کافی داروهای تیروئید شود. بنابراین باید در مصرف آن احتیاط گردد.
⦁ تامین مقادیر کافی ویتامین های ث، آ، ای و ویتامینهای گروه ب به ویژه ب2، ب3، ب6 که برای تولید هورمون تیروئید ضروری هستند.
دارو
⦁ داروی حاوی هورمون تیروئید تجویز خواهد شد.
⦁ میزان مصرفی برحسب سن، وزن، جنس، ظرفیت عملکرد تیروئید و سایر داروهای مصرفی تعیین میشود.
در چه شرایطی به پزشک مراجعه نمائید؟
⦁ اگر علائم در عرض 3 هفته از شروع درمان رو به بهبود نگذارند.
⦁ اگر دچار علائم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
⦁ اگر اغما یا تشنج رخ دهد، فوراً باید از اورژانس درخواست کمک شود.